Τι είναι ο βλαισός μέγας δάκτυλος;
Ο βλαισός μέγας δάκτυλος (κοινώς, κότσι) είναι η παραμόρφωση κατά την οποία αλλάζει η φυσιολογική θέση του μεγάλου δακτύλου, το οποίο σταδιακά μετατοπίζεται σε απαγωγή και στροφή. Το κότσι είναι η προπέτεια στην έσω επιφάνεια του δακτύλου, η οποία δημιουργείται λόγω του βλαισού μεγάλου δακτύλου. Πρόκειται για μια σύνθετη παραμόρφωση του άκρου ποδός και συνοδεύεται συνήθως από παραμορφώσεις και στα υπόλοιπα δάκτυλα. Επιπλέον, αναπτύσσονται κάλοι στο πέλμα και στις αρθρώσεις του ποδιού, ενώ ο πόνος είναι το κύριο σύμπτωμα.
Από τι προκαλείται ο βλαισός μέγας δάκτυλος;
Αιτίες της παραμόρφωσης αυτής του μεγάλου δακτύλου είναι η κληρονομικότητα και οι εκ γενετής σκελετικές ανωμαλίες. Εμφανίζεται σε άτομα της ίδιας οικογένειας, τα οποία έχουν πρώτου βαθμού συγγένεια. Ενοχοποιούνται επίσης διάφοροι τύποι αρθρίτιδας καθώς και ασθένειες που σχετίζονται με χαλαρούς συνδέσμους, χαλαρές αρθρώσεις και ελάττωση του μυϊκού τόνου.
Τέλος για την ανάπτυξη και την εξέλιξη αυτής της πάθησης ενοχοποιούνται τα ακατάλληλα υποδήματα. Τα πολύ στενά παπούτσια, εκείνα με τριγωνικό σχήμα ή τα παπούτσια με ψηλό τακούνι καταπονούν συνήθως τα πόδια. Αυτό γίνεται διότι τα συγκεκριμένα παπούτσια αναγκάζουν το μεγάλο δάκτυλο να γωνιωθεί προς τα έξω. Από την πίεση που ασκείται στο δεύτερο δάκτυλο μπορεί να δημιουργηθεί θυλακίτιδα και υπερόστωση. Εάν ο ασθενής επιλέγει ακατάλληλα παπούτσια για το μεγαλύτερο μέρος της ζωής του, η παραμόρφωση του βλαισού μεγάλου δακτύλου ίσως παρατηρηθεί και στα δύο πόδια.
Η συγκεκριμένη παραμόρφωση παρατηρείται περισσότερο στις γυναίκες, τόσο λόγω κληρονομικότητας όσο και λόγω επιλογής ψηλών τακουνιών.
Ποια συμπτώματα προκαλεί ο βλαισός μέγας δάκτυλος;
Αυτό που αισθάνονται οι ασθενείς κυρίως είναι πόνος στην περιοχή του πρώτου δακτύλου και μερικές φορές και στα μικρότερα (κυρίως στο δεύτερο). Επιπλέον, παρατηρείται ερυθρότητα στην περιοχή, η οποία επιδεινώνεται με τη χρήση στενών παπουτσιών. Υπάρχουν ορισμένοι ασθενείς με μικρή παραμόρφωση, που αναφέρουν σημαντικά ενοχλήματα, ενώ άλλοι με σημαντική παραμόρφωση δεν έχουν σοβαρές ενοχλήσεις.
Ποια είναι η συντηρητική θεραπεία για τον βλαισό μέγα δάκτυλο;
Στις περιπτώσεις που τα συμπτώματα είναι ήπια, αρχικό μέλημα είναι η ανακούφιση από τις ενοχλήσεις. Συνήθως η συντηρητική θεραπεία δεν δύναται να διορθώσει έντονη παραμόρφωση που χρήζει χειρουργικής επέμβασης. Εστιάζει κυρίως στην καταπολέμηση του πόνου και του οιδήματος. Περιλαμβάνει:
- Ειδικούς νάρθηκες που φοριούνται τη νύχτα και διορθώνουν τη θέση του δακτύλου.
- Φαρμακευτική αγωγή με αναλγητικά και αντιφλεγμονώδη ή ενέσεις κορτιζόνης.
- Φαρδιά και μαλακά ειδικά υποδήματα και χρήση ειδικών πελμάτων (ορθωτικά).
- Μαλακά προστατευτικά επιθέματα.
- Παγοθεραπεία
Πως αποκαθίσταται χειρουργικά ο βλαισός μέγας δάκτυλος;
Υπάρχουν πάρα πολλές χειρουργικές τεχνικές για την αντιμετώπιση του βλαισού μεγάλου δάκτυλου. Η επιλογή εξαρτάται από τη θέση και το σχήμα του βλαισού μεγάλου δακτύλου. Στόχος είναι η επαναφορά του άξονα της άρθρωσης, η απομάκρυνση της εξόστωσης που έχει δημιουργηθεί και η ανακούφιση του ασθενή από τον πόνο. Στη διόρθωση της παραμόρφωσης ο χειρουργός – ορθοπεδικός θα συνυπολογίσει όλες τις παραμέτρους, ώστε η επιλογή της χειρουργικής επέμβασης να είναι εξατομικευμένη. Λαμβάνονται υπ’ όψη το μέγεθος της παραμόρφωσης, η ηλικία και οι συνυπάρχουσες παθήσεις του ποδιού. Η χειρουργική επέμβαση γίνεται με τοπική αναισθησία.
Οι χειρουργικές τεχνικές που χρησιμοποιούνται ενδεικτικά είναι οι εξής:
- Εξωστεκτομή (αφαίρεση της εξόστωσης)
- Επέμβαση στα μαλακά μόρια γύρω από το μεγάλο δάκτυλο.
- Οστεοτομία στο πρώτο μετατάρσιο οστό.
- Παρέμβαση στα υπόλοιπα δάκτυλα, αν κριθεί απαραίτητο.
- Θυλακοπλαστική
Εάν η παραμόρφωση είναι ήπια και δεν έχουν επηρεαστεί τα οστά του ποδιού, πραγματοποιούνται αποκλειστικά επεμβάσεις μαλακών μορίων.
Υπάρχουν κάποιες περιπτώσεις, όπου η παραμόρφωση του βλαισού μεγάλου δακτύλου προκαλείται από προχωρημένη οστεοαρθρίτιδα της 1ης μεταταρσιοφαλαγγικής άρθρωσης. Σε μια τέτοια κατάσταση, η ανάκτηση της λειτουργίας της άρθρωσης δεν είναι εφικτή. Χρειάζεται αρθρόδεση, μια χειρουργική επέμβαση που πραγματοποιούν οι πιο ηλικιωμένοι ασθενείς.
Ποια είναι η μετεγχειρητική αποκατάσταση;
Η μετεγχειρητική αποκατάσταση εξαρτάται από το είδος της επέμβασης, την προεγχειρητική βλάβη καθώς και από την εμπειρία του χειρουργού.
Από την επόμενη κιόλας ημέρα του χειρουργείου επιτρέπεται η στήριξη στα πόδια και η βάδιση. Τις πρώτες εβδομάδες ο ασθενής φορά νάρθηκα. Μέσω της φυσικοθεραπείας, επιδιώκεται η μείωση του οιδήματος και η σταδιακή αύξηση του εύρους κίνησης του μεγάλου δακτύλου. Επίσης, γίνεται επανεκπαίδευση βάδισης και διδασκαλία ασκήσεων ενδυνάμωσης και ισορροπίας.
Όσο πιο άμεσα ξεκινήσει η διαδικασία αποκατάστασης του ποδιού, τόσο καλύτερα θα είναι τα αποτελέσματα.
Ο καταρτισμένος Ορθοπαιδικός – Χειρουργός Μαρκόπουλος Χρήστος διαθέτει εξειδίκευση στην αντιμετώπιση σκελετικών ανωμαλιών. Μπορείτε να επικοινωνήσετε μαζί του άμεσα για οποιαδήποτε ανάγκη σας.